ทุกปีเสาร์ที่สองของเดือนมกราคม คือ “วันเด็กแห่งชาติ” ปีนี้ตรงกับวันเสาร์ที่ 13 มกราคม 2567 และเป็นวันเด็กปีแรกในรอบ 9 ปีที่มีผู้นำประเทศมาจากพลเรือน และเฉกเช่นทุกปี ที่ต้องมีการ คำขวัญเนื่องในวันเด็กแห่งชาติ อันเป็นการสะท้อนสภาวะผู้นำและพรรคการเมืองที่ครองอำนาจในขณะนั้น
ซึ่งปี 67 นี้ นายกฯเศรษฐา สรรสร้างคำว่า “มองโลกกว้าง คิดสร้างสรรค์ เคารพความแตกต่าง ร่วมกันสร้างประชาธิปไตย”พร้อมกับระบุชัดว่าปีนี้ที่ทำเนียบไม่มี”ไดโนเสาร์”ให้เด็กดูแล้วย้อนไปช่วงการเมืองเปลี่ยนผ่านในยุคของทักษิณ เมื่อปี 2545 ถึงปัจจุบัน 2567 มีประมุขบริหารมาแล้ว 6 คน ต่างมีคำขวัญวันเด็กสะท้อนตัวตนและภาวะจิตวิญญาณของผู้นำ
โดยเริ่มจากทักษิณปี45 “เรียนให้สนุก เล่นให้มีความรู้ สู่อนาคตที่สดใส”ต่อมาปี46 “เรียนรู้ตลอดชีวิต คิดอย่างสร้างสรรค์ ก้าวทันเทคโนโลยี” ปี 47″รักชาติ รักพ่อแม่ รักเรียน รักสิ่งดี ๆ อนาคตดีแน่นอน” ปี 48″เด็กรุ่นใหม่ ต้องขยันอ่าน ขยันเรียน กล้าคิด กล้าพูด” ปี 49 “อยากฉลาด ต้องขยันอ่าน ขยันคิด”
จากนั้น “พล.อ. สุรยุทธ์ จุลานนท์” เป็นนายกรัฐมนตรีในปี50 มีคำขวัญวันเด็กว่า “มีคุณธรรมนำใจ ใช้ชีวิตพอเพียง หลีกเลี่ยงอบายมุข” ต่อมาปี51 “สามัคคี มีวินัย ใฝ่เรียนรู้ เชิดชูคุณธรรม” จากนั้นตั้งแต่ปี52ถึง54 เป็นหน้าที่ของ “อภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ”เป็นผู้นำ โดยมีคำขวัญ3ปีดังต่อไปนี้ คือปี 52 “ฉลาดคิด จิตบริสุทธิ์ จุดประกายฝัน ผูกพันรักสามัคคี” ปี53 “คิดสร้างสรรค์ ขยันใฝ่รู้ เชิดชูคุณธรรม” และปี 54″รอบคอบ รู้คิด มีจิตสาธารณะ”
ต่อจากนั้น เป็นยุคของผู้นำหญิงคนแรกของประเทศ “ยิ่งลักษณ์ ชินวัตร” ปี55 “สามัคคี มีความรู้ คู่ปัญญา คงรักษาความเป็นไทย ใส่ใจเทคโนโลยี” ปี56 “รักษาวินัย ใฝ่เรียนรู้ เพิ่มพูนปัญญา นำพาไทยสู่อาเซียน” ปี57″กตัญญู รู้หน้าที่ เป็นเด็กดี มีวินัย สร้างไทยให้มั่นคง”
ต่อที่ท๊อปบู้ทครองเมือง”พล.อ. ประยุทธ์ “เมื่อปี 58 “ความรู้ คู่คุณธรรม นำสู่อนาคต”,ปี59 “เด็กดีหมั่นเพียร เรียนรู้ สู่อนาคต”,ปี60″เด็กไทย ใส่ใจศึกษา พาชาติมั่นคง”,ปี61″รู้คิด รู้เท่าทัน สร้างสรรค์เทคโนโลยี”,ปี62″เด็ก เยาวชน จิตอาสา ร่วมพัฒนาชาติ”,ปี63″เด็กไทยยุคใหม่ รู้รักสามัคคี รู้หน้าที่พลเมืองไทย”,ปี64″เด็กไทยวิถีใหม่ รวมไทยสร้างชาติ ด้วยภักดีมีคุณธรรม”,ปี65 “รู้คิด รอบคอบ รับผิดชอบต่อสังคม”,และปี66″รู้หน้าที่ มีวินัย ใฝ่ความดี”
ทั้งนี้ “รศ.ยุทธพร อิสรชัย” นักวิชาการดังเคยวิเคราะห์ “คำขวัญวันเด็ก” ว่าสะท้อนความคิดและอุดมการณ์ของผู้นำประเทศแต่ละยุค รวมถึงบริบททางการเมือง เศรษฐกิจ และสังคม และทุกคำขวัญวันเด็กทุกปีล้วนเป็น “คำสั่ง” หรือสิ่งที่รัฐบาล อยากจะเห็นจาก “พลเมือง” แต่ไม่เคยให้เด็กสร้างสรรค์ว่า เขาอยากทำอะไร เช่น การนำรถถังออกมาให้เด็กถ่ายรูป ให้เด็กนั่งเก้าอี้นายกรัฐมนตรี และ การจัดงานวันเด็กกลายเป็นการหล่อหลอมอุดมการณ์ของรัฐไปสู่เด็ก
นอกจากนี้แล้ว ตั้งแต่ปี 2499 – 2567 ไทยมีคำขวัญวันเด็ก 64 คำขวัญ แต่มีคำสำคัญที่กล่าวถึงซ้ำๆ อยู่จำนวนหนึ่ง อย่าง ชาติ 19 ครั้ง วินัย 19ครั้ง คุณธรรม 16 ครั้ง, ขยัน11ครั้ง ,สามัคคี10 ครั้ง,ประหยัด 9ครั้ง ,ซื่อสัตย์ 9ครั้ง และ ประชาธิปไตย 5 ครั้ง ซึ่งคำว่า”ประชาธิปไตย” นั้นถูกนำมาใช้ในคำขวัญวันเด็นปีนี้ ปี2567ด้วยในท่อนประโยคหลังว่า “เคารพความแตกต่าง ร่วมกันสร้างประชาธิปไตย” อันมีความหมายลึกซึ้งที่ซ่อนอยู่อย่างแยบยล
และประโยคนี้เองที่ถูกตีความว่า กำลังสื่อไปถึงเด็กกลุ่มหนึ่งกลุ่มใดในสังคมหรือไม่ ที่มัวแต่เสพสม”ประชาธิปไตย-ความเท่าเทียม-คนเท่ากัน”เป็นภักษาหาร แต่หาได้ “เคารพความแตกต่าง “ในบริบทของสังคมที่แปรเปลี่ยนไปตามสายลมที่เปลี่ยนแปลงตลอดเวลานั้นเอง!
ติดตามเนื้อหาดีๆแบบนี้ได้ที่
Facebook : https://www.facebook.com/innnews.co.th
Twitter : https://twitter.com/innnews
Youtube : https://www.youtube.com/c/INNNEWS_INN
TikTok : https://www.tiktok.com/@inn_news
LINE Official Account : @innnews
