หากถามว่าเที่ยงนี้จะกินอะไร “ผัดกะเพราละกัน” คงเป็นคำตอบที่ง่ายที่สุดสำหรับคนไทย แต่เมื่อนึกย้อนกลับไปแล้วตั้งคำถามว่า ผัดกะเพราที่แท้จริงแล้วเป็นแบบไหน ก็คงหาคำตอบได้ยากสุด เพราะผัดกะเพรายุคสมัยของป้าร้านอาหารคลองตลาดนั้นบียอนด์ไปไกลกว่าจินตนาการของคนกินเสียอีก
ผัดกะเพราไม่ได้มีแค่เรื่องเดียว
เมื่อลองค้นคว้าหารากเหง้าของผัดกะเพราแล้วกลับพบว่าที่มาที่ไปของผัดกะเพราไม่ได้มีเพียงหนึ่งเดียวแต่เราก็อาจคาดเดาถึงวิวัฒนาการผัดกะเพราจากอดีตถึงปัจจุบันได้เหมือนกัน
อาจารย์แพทย์แผนไทยคมสัน ทินกร ณ อยุธยา ให้เหตุผลว่าเดิมทีประเทศไทยเป็นประเทศมรสุมที่มีลมพัดผ่าน ทำให้สำรับอาหารโบราณจึงต้องมีรสชาติเผ็ดร้อนตามเพื่อขับลมออกจากร่างกาย คนสมัยก่อนจึงนิยมกินผัดกะเพราเพื่อไล่ลมในท้องตอนช่วงครึ้มฟ้าครึ้มฝน ส่วนผสมจึงมีความแตกต่างและสัมผัสที่ละเอียดซับซ้อนกว่าปัจจุบันที่ใส่แค่พริกโขลกกับกระเทียม แต่อันที่จริงผัดกะเพราสูตรโบราณที่ใช้กินเป็นยามีส่วนประกอบมากกว่า 8 อย่าง คือ รากผักชี กระเทียม พริกไทย ขิง ลูกกระวาน พริกชี้ฟ้า พริกขี้หนู และกะเพราที่ใช้ทั้งรากและดอก
ในส่วนหนึ่งของหนังสือ ตำราอาหารชุดจัดสำรับ (ชุด ๒) ของ จิตต์สมาน โกมลฐิติ ที่เขียนในปีพ.ศ.2519 ว่าผัดกะเพราทำมาจากเนื้อที่ผัดกับน้ำปลาและผงชูรสที่เป็นเครื่องปรุง 2 อย่างนี้เพียงอย่างเดียว เสิร์ฟคู่กับถั่วฝักยาวสด
ต่อมาจากหนังสือ อาหารรสวิเศษของคนโบราณ ให้ที่มาของความนิยมในผัดกะเพราว่าได้รับความนิยมมาตั้งแต่ปี พ.ศ.2500 และนี่อาจจะเป็นหลักฐานที่ใกล้เคียงกับผัดกะเพราปัจจุบันมากที่สุดก็เป็นได้ เพราะจากคำในหนังสือเล่าว่า วิธีการทำผัดกะเพรานั้นเริ่มจากการโขลกพริกขี้หนูแหลก แล้วผัดกับกระเทียมสับให้หอม จากนั้นค่อยใส่เนื้อสับ ใบกะเพรา เหยาะน้ำปลากับซีอิ๊ว จึงตักใส่จาน จากนั้นคนจีนเอาไปดัดแปลงนิดหน่อย โดยแอบใส่เต้าเจี้ยวดำและซีอิ๊วดำลงไปโรยด้วยพริกไทยในตอนท้าย และนั่นอาจเป็นมรดกความคิดที่ตกทอดมาถึงยุคสมัยเราให้ได้กินผัดกะเพราแบบเครื่องน้อยแต่ปรุงเยอะก็เป็นได้
ผัดกะเพราในปัจจุบันดูจะล้ำหน้าไปไกลจากความคิดของคนสมัยก่อน จนถึงขนาดเคยมีการทวงคืน ผัดกะเพราไม่ใส่ถั่วฝักยาว ให้กลับมา แต่เราก็ไม่สามารถปฏิเสธได้ว่าสภาพข้าวของที่ราคาพุ่งสูงขึ้นทำให้รสชาติเมนูสิ้นคิดจานนี้เปลี่ยนแปลงไปอย่างสิ้นเชิง นำไปสู่ปริศนาต่อไปของชาวไทยว่าถ้าโลกหมุนรอบดวงอาทิตย์อีกสัก 10 รอบ ผัดกะเพราในอนาคตจะ Next Level ไปได้ถึงขนาดไหนกัน ติดตามความรู้ไลฟ์สไตล์โดนๆได้อีกเพียบที่ iNN Lifestyle
ติดตามเนื้อหาดีๆแบบนี้ได้ที่
Facebook : https://www.facebook.com/innnews.co.th
Twitter : https://twitter.com/innnews
Youtube : https://www.youtube.com/c/INNNEWS_INN
TikTok : https://www.tiktok.com/@inn_news
